Her yaşam mekanının kendine has özellikleri vardır. Kendine has özellikleri bulunan Midyat Evleri’nin en önemli özelliği sevginin, barışın ve duyguların taşlara işlendiği evlerdir. Burada evlerin mimari yapıları, sosyal yaşam tarzlarına özgü yapım şekilleri, figürleri, mekanların kullanış biçimleri, figürlerin anlamları ile Midyat’a özgü olan ceviz ağacından yapılan divan takımları ve özellikleri verilmiştir.
Midyat Evleri’nde kullanılan malzeme taştır. Ancak kullanılan bu taş diğer taşlardan farklıdır. Kalker taşı olarak açık sarı renkli bir taş kullanılmıştır. Bu taşların en büyük özelliği çok kolay kesilebilmesidir. Bu sebeple rahat bir şekilde işlenebilir.
Hiçbir evin gölgesi birbirinin üzerine düşmemektedir. Güneş ışınlarının aksine düzenlenen daracık sokaklar iklim şartlarına göre düzenlenmiş ve yazın kavurucu sıcağında insanlara serin gölgeler sağlamıştır. Bu evlerde kullanılan taşlar sıcak ve soğukta daha çabuk sertleşir. Taşların bu özelliklerinden dolayı evler kışın sıcak yazın ise serin olur.
Kat tavanının meydana getirilişinde çapraz tonozlar kullanılmıştır. Tavanlar iki ya da dört tonozlu şekilde olur. Evler genellikle iki katlıdır. Alt kat genellikle günümüzde kullanılmamakla birlikte ahır, at barınağı, kiler vb. amaçlarla kullanılmıştır.
